Temel (Fundamental) Analiz Nasıl Yapılır: İncelenmesi Gereken Faktörler ve Çıkarımlar
1. Gelir – Gider Dengesi: İlgili ülkenin veya para biriminin “Balance of Payments” yani gelir - gider dengesi, ağırlıklı olarak ithalat ve ihracat sayılarının incelenmesi gerekir. Tabii ki olumlu bir sonuç için ithalattan daha yüksek olan bir ihracat ve pozitif değerde olan bir gelir – gider tablosunun olması gerekir.
2. Enflasyon ve Faiz Oranları: Enflasyon ve faiz oranları birbirinden ne kadar uzaksa o kadar kötü, birbirlerine ne kadar yakınlarsa o kadar iyidir. Çünkü yüksek faiz ekonomiyi durgunlaştırırken, yüksek enflasyon paranın değerini ve ülkenin alım gücünü düşürür. Bu iki zıt kardeşin olumsuz yanlarından etkilenmemek için bu ikilinin birbirine yakın değerlerde olması çok önemlidir.
3. Büyüme Oranları: Bir ülkenin veya para biriminin büyüme oranı diğerleriyle karşılaştırılmalıdır. Yüksek büyüme oranlı olan ülke veya para birimi tercih edilmelidir. Tabii ki yüksek büyüme oranı yüksek enflasyona da sebebiyet verebilir. Bu noktada tekrar düşünmek ve enflasyon – faiz farkının genişliğini kontrol etmek önemlidir.
4. Para Politikası: İlgili ülkenin veya para biriminin kontrolünü elinde tutan hükümetleri ve/veya merkez bankalarını iyi takip ve analiz etmek gerekir. Örneğin Trump’ın ilk başkanlık makamına geldiği günden Covid-19 pandemisinin başlangıcına kadar olan süreçte FED ve Trump daha güçlü bir Dolar ve kendi üretimini kendi yapan, sermayenin ülke içinde kalmasını hedefleyen bir para politikası izledi. Bunun sonucunda pandemiye kadar İsviçre Frangı hariç tüm para birimlerine karşı değerlenen, enflasyonun çok az olduğu güçlü bir Dolar gördük. Pandeminin başladığı günden bugüne ise ekonomi bu zor zamanlarda canlansın diye düşürülen bir faiz oranı, dolayısıyla daha yüksek bir enflasyon görüyoruz. Buna “müdahaleci” (interventionist) para politikası diyoruz. Trump’ın başlarda izlediği politikaya ise “izolasyon” politikası denebilir.